سود در جیب بازاریاب‌ها، دود در چشم نویسندگان؛ ادامه انتقادها از ترجمه آثار دفاع مقدس
تاریخ انتشار: ۱۶ آذر ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۵۵۲۵۸۰
عرضه ترجمه عربی کتاب "حافظ هفت" بدون اجازه نویسنده، انتقاد صحرایی را به همراه داشت. او فضای ترجمه آثار ایرانی را فضای "ضد نویسنده" توصیف کرد. - اخبار فرهنگی -
به گزارش خبرگزاری تسنیم، نمایشگاه بین‌المللی کتاب بیروت از روز دوازدهم آذرماه با حضور ناشرانی از کشورهای مختلف آغاز به کار کرده است. در بخشی از این نمایشگاه تعدادی از آثار ایرانی ترجمه شده برای نخستین‌بار به مخاطبان عرب‌زبان عرضه شده است؛ کتاب‌هایی که عموماً در حوزه هنر و ادبیات انقلاب و دفاع مقدس نوشته شده‌اند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
کتاب "حافظ هفت"، اثر تحسین‌شده اکبر صحرایی از جمله این آثار است. این اثر از سوی انتشارات دارالمعارف الحکمیه در غرفه این ناشر در نمایشگاه بیروت عرضه می‌شود؛ این در حالی است که نویسنده از ترجمه و چند و چون آن اطلاعی ندارد.
صحرایی در گفت‌وگو با خبرنگار تسنیم ضمن انتقاد از ادامه‌دار بودن این رویه در حوزه ترجمه آثار ایرانی گفت: من خبر عرضه اثر در نمایشگاه را الان از شما می‌شنوم. متاسفانه کار ترجمه بین ناشر ایرانی و لبنانی پیش رفته و من به عنوان نویسنده این کتاب، در جریان امور آن نبودم.
او با بیان اینکه حتی نسخه ترجمه شده را نیز به من نشان نداده‌اند، ادامه داد: فضای ترجمه آثار ایرانی، به‌ویژه ترجمه کتاب‌هایی که در حوزه ادبیات دفاع مقدس نوشته شده، فضای عجیبی است. فضایی است که می‌توان آن را ضد نویسنده توصیف کرد. جلسات رونمایی از این آثار ترجمه‌شده نیز همانند مجالس عروسی برگزار می‌شود؛ اما بدون حضور عروس و داماد.
نویسنده کتاب "حافظ هفت" با بیان اینکه من تنها مجوز نسخه فارسی را به ناشر سپرده‌ام و به لحاظ قانونی این کار بدون اجازه نویسنده درست نیست، اضافه کرد: سال گذشته نیز همین اتفاق بر سر کتاب دیگرم آمد. "تپه جاویدی و راز اشلو" بدون اجازه من ترجمه و در نمایشگاه لبنان رونمایی و عرضه شد. نسخه‌ای هم از ترجمه کتاب به من داده نشد؛ در نهایت مجبور شدم به واسطه یکی از دوستان، دو نسخه ترجمه شده را از بیروت با هزینه شخصی خریداری کنم. طراحی جلد که اصلاً به نظرم خوب نبود، حالا ازکم و کیف ترجمه اطلاعی ندارم.
صحرایی با بیان اینکه حقوق مادی و معنوی نویسنده در این چرخه رعایت نمی‌شود، افزود: سود این کار به جیب بازاریابی می‌رود که پیگیر این ترجمه‌هاست. اینجا فقط بحث منِ صحرایی نیست، این موضوع مشکلی است که گریبانگیر نشر و چرخه ترجمه در کشور است. این روش نادرست در حالی استمرار دارد که ما امروز بیش از هر زمان دیگری نیازمند معرفی آثار نوشته شده در حوزه ادبیات انقلاب و دفاع مقدس هستیم. از این طریق می‌توانیم بگوییم که انقلاب اسلامی حاصل چه رویکردی بوده سات؟ آیا صرفاً یک شعار بود یا برخاسته از یک تحول درونی است؟
او در پاسخ به این پرسش که آیا حقوق مادی نویسنده در این مسیر رعایت می‌شود یا خیر، ادامه داد: وقتی از طریق سایت‌ها متوجه ترجمه "تپه جاویدی و راز اشلو" شدم، پیگیری کردم و متوجه شدم آن بازاریابی که واسطه این کار است، 20 عنوان دیگر هم به ناشر عربی پیشنهاد کرده که این کتاب هم یکی از آنها بوده است. ترجمه انجام شده و نام من به عنوان تدوین‌کننده کتاب روی جلد درج شده، در حالی که من برای این کار تحقیق کرده بودم و تالیف بود. حق مادی هم به من پرداخت نشد، اما هزینه قابل ملاحظه‌ای به مترجم داده بودند.
آغاز پرونده «ادبیات ایرانی در بازار جهانی»|چرا خاطرات دفاع مقدس در عرضه جهانی ناکام بوده است؟صحرایی در پاسخ به این پرسش که آیا تمام حقوق کتاب را به ناشر واگذار کرده است، گفت: قرارداد ما عموناً به مدت سه تا پنج سال آن هم برای نسخه فارسی است. اگر از ناشر پیگیری کنم، چندان به مذاقش خوش نمی‌آید، چون فکر می‌کند دارم در کارش دخالت می‌کنم.
این نویسنده در پاسخ به این سوال که این موضوع در چند سال گذشته محل بحث و انتقاد بسیاری از نویسندگان بوده است، چه مرجعی باید به این امر رسیدگی کند، یادآور شد: نویسنده باید یک کفش آهنی و زره بپوشد و به ارشاد مراجعه کند. این کار هم هزینه‌بر است و هم زمان‌بر. بعد از چندین‌بار رفتن و آمدن نتیجه خاصی هم حاصل نمی‌شود؛ نهایتاً یک عذرخواهی است یا می‌گویند این کار در دوره مدیریت قبلی صورت گرفته یا ... .
این برای اولین‌بار نیست که ترجمه یک اثر انتقاد نویسنده را به همراه دارد. در یک دهه گذشته با رونق ادبیات دفاع مقدس و افزایش مخاطبان خاطرات دفاع مقدس، ترجمه‌های متعددی از این دست از آثار صورت گرفته، اما نمونه موفقی که توانسته باشد جریانی را در کشورهای مقصد ایجاد کند، بسیار کم است.
ترجمه انگلیسی کتاب "دا" و حذف نام نویسنده از آن و درج نام مترجم به جای نویسنده، ترجمه پر اشتباه این اثر به زبان اردو، ترجمه اسپانیولی "پایی که جاماند" بدون اطلاع نویسنده آن، ترجمه عربی "آن بیست و سه نفر" و موارد متعدد دیگر از جمله کارهایی است که در یک دهه گذشته در جریان این چرخه ترجمه و عرضه شده‌اند. ترجمه‌هایی که گاه از مترجمان تازه‌گار استفاده شده و چون با همراهی نویسنده صورت نگرفته، دچار خطاهای محتوایی شده‌اند. در چنین چرخه‌ای آنچه قربانی می‌شود، کتابی است که با خون دل نویسنده به سرانجام رسیده.
نبود قانون مشخص در زمینه حقوق راوی و نویسنده، کار را برای به گفته بسیاری،" بازاریاب"های ترجمه آسان کرده است. در این میان انفعال دستگاه‌ها و مراکز متولی امر نیز بر هدر رفتن سرمایه‌های معنوی در خارج از مرزهای کشور افزوده است.
به نظر می‌رسد پس از گذشت چند دهه و رشد ادبیات دفاع مقدس زمان آن رسیده که مسئولان و دست‌اندرکاران به بررسی عملکردها در این زمینه بپردازند و به سوالات اساسی در این حوزه پاسخ دهند. از جمله آنکه آیا می‌توانیم به این آثار به‌عنوان یکی از گونه‌های پرمخاطب جهانی فکر کنیم؟ اگر پاسخ مثبت است، چرا در سال‌های اخیر به‌رغم تلاش‌های متعدد و جسته و گریخته، نتیجه چندان مطلوب اهل نظر نبوده است؟ آیا وجود خلأهای قانونی در حوزه خاطره‌نویسی دفاع مقدس بر روند ترجمه این آثار تأثیر منفی گذاشته است؟ نگاه ابزاری برخی از مؤسسات برای استفاده از ترجمه خاطرات به‌عنوان یک بیلان کاری دهان‌پرکن چه تبعاتی برای این گونه ادبی داشته است؟ چقدر به ترجمه خاطرات دفاع مقدس با یک نگاه حرفه‌ای وارد شده‌ایم؟ و... .
انتهای پیام/
منبع: تسنیم
کلیدواژه: ترجمه ادبیات دفاع مقدس کتاب ترجمه ادبیات دفاع مقدس کتاب آثار ایرانی ترجمه آثار دفاع مقدس ترجمه شده
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.tasnimnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «تسنیم» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۵۵۲۵۸۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
جایزه قلم آمریکا در پی حمایت نویسندگان از مردم غزه لغو شد
به نقل از گاردین، پس از آنکه ده‌ها نویسنده نامزد جوایز قلم آمریکا در اعتراض به جنگ غزه از شرکت در این مراسم انصراف دادند، این انجمن مراسم اهدای جوایز خود را لغو کرد. این گروه بخش عمده‌ای از تلاشش را به آزادی بیان معطوف کرده است، روز گذشته اعلام کرد که مراسم هفته آینده را لغو می‌کند.
بر اساس بیانیه این گروه، از ۶۱ نویسنده و مترجم نامزد دریافت جایزه، ۲۸ نفرشان در مرحله بررسی آثار انصراف دادند.
سوزان نوسل، عضو هیأت مدیره انجمن قلم آمریکا گفت: «این یک رویداد دوست‌داشتنی است و زحمت زیادی برای آن کشیده می‌شود، بنابراین همه ما از این نتیجه متاسفیم، اما در نهایت به این نتیجه رسیدیم که برگزاری مراسم به روشی که امیدوار بودیم و برنامه‌ریزی کرده بودیم ممکن نیست.»
۹ نفر از ۱۰ نویسنده‌ای که برای جایزه کتاب انجمن قلم آمریکا نامزد شده بودند، به دلیل عدم حمایت این مجموعه از نویسندگان فلسطینی، از این رقابت انصراف دادند.
کلاریس روزاز شریف، مدیر برنامه‌های ادبی انجمن قلم آمریکا، هم گفت: «ما به این که نویسندگان از وجدان خود پیروی کرده‌اند بسیار احترام می‌گذاریم، چه در بخشی که کتابشان نامزد شده است باقی بمانند یا نه».
او اضافه کرد: «متاسفیم که این وضعیت بی‌سابقه به وجود آمد، به ویژه که توجه از آثار خارق‌العاده‌ای که داوران محترم، با بصیرت و سخت‌کوش انتخاب کرده بودند، برداشته شد.»
نامزد‌های قلم در هفته‌های اخیر چندین نامه سرگشاده امضا کردند و به دلیل آنچه گرایش این نهاد علیه غزه خوانده‌اند انتقاد کردند.
در نامه‌ای که ماه گذشته چندین نویسنده به نام از جمله میشل الکساندر، نائومی کلاین و زینا عرفات امضا کردند، آمده است: «ما معتقدیم در چارچوب جنگ مداوم اسرائیل علیه غزه، انجمن قلم آمریکا به تعهد خود این سازمان برای صلح و برابری برای همه، و آزادی و امنیت برای نویسندگان خیانت کرده است.»
باشگاه خبرنگاران جوان فرهنگی هنری سینما و تئاتر
تصادف مرگبار در محور دره شهر-بدره ۴ کشته برجای گذاشت